Boza ve Leblebi: Osmanlı Döneminden Günümüze Miras!
Boza ve leblebi ikilisi, Osmanlı döneminden günümüze uzanan köklü bir gelenektir. Darı, mısır ya da bulgurla hazırlanan ve fermente bir içecek olan boza, özellikle kış aylarında çokça satılmaya başlanır. Hatta sokaklarda yankılanan ‘bozaaa’ sesleri bu mevsimin adeta habercisidir. Birçok bozacı da bozanın yanında leblebi ikram etmeyi unutmaz. Peki, nedir bu leblebinin sırrı?
Kültürel Miras
Boza içeceği, yaklaşık 8-9 bin yıl öncesine, Mezopotamya’ya dayanan bir geçmişe sahiptir. Osmanlı döneminde ‘bozahane’ adı verilen yerlerde üretilen boza, zamanla Ortadoğu, Orta Asya, Balkan ve Afrika ülkelerine de yayılmıştır. Leblebi ise nohutun kavrulmasıyla elde edilen, özellikle Anadolu’da yaygın olarak tüketilen bir atıştırmalıktır. Bu iki lezzetin birleşimi ise kültürel bir miras olarak günümüze kadar ulaşmıştır.
Tok Tutuyor
Boza, arpa, darı gibi çeşitli tahılların fermente edilmesiyle hazırlandığı için fosfor, çinko gibi mineraller ile B1 ve B2 vitaminleri açısından zengindir. Ayrıca, mayalanma, fermente edilme sürecinde oluşan laktik asit sayesinde ise sindirim sistemini de destekler. Leblebi ise protein ve lif içeriğiyle tok tutucu bir atıştırmalıktır. Bu nedenle boza ve leblebi birlikte tüketildiklerinde hem besleyici hem de etkili bir kombinasyon oluştururlar.
Sindirimi Kolaylaştırıyor
Leblebi, fazla mide suyunu ve asidini alarak, dengeleyerek hazmı kolaylaştırır ve sizi tok tutar, midenizi rahatlatır. Bozanın yanında tüketildiğinde de sindirim sürecine destek olur. Birçok atıştırmalık, zararlı beslenme alışkanlığına kıyasla boza ve leblebi ikilisi akşam saatlerinde mideyi yormadan keyifli bir atıştırmalık olarak tüketilebilir.
Enerji Verir
Boza, arpa, buğday, mısır vb. çeşitli tahılların fermente edilmesi sonucunda üretilir. Normalde dahi besin değerleri bakımından zengin olan bu tahıllar, fermente edilme sürecinde daha etkin bir hal alırlar. Ortaya vitamin ve mineraller bakımından zengin bir içecek çıkmış olur. Bu sayede de enerji verir ve bağışıklık sisteminizi destekler. Leblebi ile tüketildiğinde ise hem lezzet hem de etki bakımından uyumlu bir ikili olurlar.
Uzmanlar Uyarıyor
Birçok uzman, bozanın zaten yüksek kalorili bir içecek olması ve leblebi ile tüketildiğinde kalori alımının daha da artırmasından dolayı beslenme konusunda dikkat etmesi gereken kişilerin bu ikiliyi kontrollü bir şekilde tüketmesi gerektiğini belirtiyor, uyarıda bulunuyor. Evet, lezzetli ve sağlığa faydalı olabilirler, ancak abartmamak lazım.
Kısa Zamanda Tüketilmeli
Özellikle diyet uygulayan, kilosunu kontrol altında tutması gereken kişiler boza ve leblebi tüketim miktarına dikkat etmeliler. Ayrıca bozanın taze kalabilmesi için saklama koşullarına da dikkat edilmelidir. Fermente bir içecek olması, çabuk bozulabilen bir yapı olması nedeniyle serin bir ortamda muhafaza edilmeli, 3-5 gün içerisinde tüketilmeli. 5 günden fazla beklemiş bozalar, bozulabileceğinden ötürü gıda zehirlenmesine yol açabilir.
